dinsdag 21 februari 2012

Goed doen in Quang Ngai

Even een korte blog van mij (Rob) na een mooie ervaring in Quang Ngai province (ongeveer 3 uur met de auto onder Danang, een van de grotere Vietnamese steden in het centrum van het land).

Vorige week maakten alle kranten melding van het feit dat er een enorme brand was geweest in een super grote "wet market" (zo'n typische lokale markt met honderden winkeltjes erin alwaar de Vietnamesen hun dagelijkse boodschappen doen) in Quang Ngai. 200biljoen schade voor de lokale retailers (ruim 7mln euro) wat een gigantische schadepost is hier. De eigenaars hebben vaak geen enkele verzekering en zagen dus letterlijk al hun bezittingen en pensioenvoorzieningen in rook opgaan.

Wij zijn hier een bedrijf dat graag groeit en winst maakt maar we zijn ook een bedrijf dat dat op een verantwoorde manier wil doen. In onze missie staat letterlijk "committed to make the lifes of Vietnamese better". Een missie werkt uiteraard alleen als je er dan ook wat mee doet.

"Kom Vinh (mijn hoofd voor alle sales in dit type marktstructuur", we vliegen er naar toe en gaan ze steunen" zeg ik. Een krappe week later (gisteren dus) pakken we de vroege vlucht naar Danang. Een vroege vlucht betekent dus 6am. 4 uur opstaan om op tijd te zijn voor de vlucht. Onze driver, mr Long, zegt dat het enorm koud is in HCMC. Hij draagt een trui en wrijft in zijn handen. It is very cold boss in the early morning, verklaart hij. Ik stap de auto in en zie dat het 25C is op dit prille uur van de dag. Grappig...25C en dan is het koud :-)

Na de een prima vlucht, landen we vijf kwarttier later in Danang. De auto-rit duurt inderdaad 3 uur en rond 10.30am zijn we op plaats van bestemming. De distributeur die we daar hebben gaat mee naar de getroffen markt. Een totaal zwart geblakerd gebouw waar alleen de muren nog van overeind staan. Waterdruppels druipen van het plafond en alle puinhoop ligt er nog. Een politie-agent ligt met op een stretch-bed de boel te bewaken. Ik denk nog even aan asbest en de gevolgen voor de gezondheid van alle mensen in de directe omgeving. Maar niemand lijkt zich er hier druk om te maken. In provisorische marktstalletjes hebben enkelen de moed gevonden de verkoop weer door te zetten. We vallen uiteraard wel op, zo'n witte buitenlander die polshoogte komt nemen.

Daarna gaan we naar een afgehuurde zaal alwaar 117 retailers bijeenkomen voor de door Unilever georganiseerde meeting. Van te voren hebben ze moeten aangeven dat ze getroffen waren, hun identiteitspapieren moeten inleveren. Tja...dat moet hier. Het is al eens eerder gebeurd dat ook niet welkome gasten binnendrongen om ook mee te profiteren van de giften die we doen. De distributeur heeft zelfs politie (5 man sterk) geregeld om buiten de orde te bewaken.

Ik geeft een korte speech en daarna komen de retailers in groepjes van 5 naar voren. Een ieder krijgt een enveloppe met geld van ons als geste om de ellende te boven te komen. Onze distributeur heeft gratis product geregeld. Wat me trouwens opvalt, 98% van de retailers is vrouw. Ik maak er maar een grap van "we hebben hier weer women-power in Vietnam" dus jullie komen dit wel weer te boven! mannen doen hier namelijk, gemiddeld gezien, verrekte weinig :-). Er kan toch wel een glimlach af.

Het is mooi om te doen, even geen targets na jagen maar midden in het echte Vietnam, mensen helpen om hun toekomst weer veilig te stellen. Na afloop rijden we 3 uur terug naar Danang. Ik check in, in een mooi hotel en maak me op voor een diner met de 2 distributeurs van Danang. Uiteraard met een Heineken biertje erbij! We eindigen op de bowling-baan met het Centrum-team en ik scoor 128! Not bad, dacht ik. De Vietnamesen zijn in het algemeen goede spelers. Ik check het vanochtend even op de zaak. Vol trots meld ik mijn 128 score. Een Vietnamese kijkt me een beetje meewarig aan...128?..that's "so-so" (een beleefde omschrijving voor, ach ja..je hebt je best gedaan maar dit is echt niks). Voldaan keer ik einde dag huiswaarts. We hebben goed gedaan in Quang Ngai...

vrijdag 17 februari 2012

Vreemde gewoonten

Het is alweer de 3e week na het nieuwe jaar, maar alsnog Happy Year of the Dragon ! De draak is het teken van macht en overheersing, staat symbool voor succes en geluk. Dus je begrijpt, iedereen wenst z'n kind dit geluk toe. 2012 wordt er daarom een babyboom verwacht, wat in de eerste weken al merkbaar is geweest in de ziekenhuizen. Erger nog: dit geluk is nog groter voor jongetjes, dus de verhouding j/m groeit verder scheef (113 jongens op 100 meisjes - sexe check is verboden, maar wordt op grote schaal gedaan). Huggies verwacht een hoge omzet, maar ook Omo verwacht een toename, want al die kleertjes moeten natuurlijk ook gewassen worden. In de krant schrijven ze nu al over de problemen in klassen over 6 jaar, als deze kinderen naar school gaan, wat ook is gebleken 6 jaar geleden (het vorige Year of the Dragon was 12 jaar geleden). Klassen zitten overvol in dat jaar. Ieder geluk kent dus ook zijn keerzijde.

Dat is Vietnam. Het land heeft 2 weken stil gestaan, winkels lang dicht geweest en vakken waren langdurig leeg, iedereen is in nieuwe kleren. Ook voor ons tijd om het normale leven weer op te pakken. 3 weken kerstvakantie, 2 weken school met veel festiviteiten en weer ruim een week vakantie voor Tet. Met Tet zijn we de eerste dagen thuis geweest en zijn naar de stad geweest om alle versierselen te zien (alles is met gele bloemen volgezet). Daarna zijn we een paar dagen naar het ongerepte eiland Phu Quoc geweest (is Vietnam, maar ligt voor de kust van Cambodja). Heerlijk een paar dagen niets doen, wat m.n. voor Rob erg fijn was na een paar hele hectische weken.

We merken dat in een 3e jaar alles 'normaal' wordt. Dus ook voor het blog minder nieuws, minder spannende dingen. Hoewel, als ik dan nadenk, ik rijd iedere dag een klein stukje naar school, ga soms wandelen of ga de stad in. En bijna iedere dag verbaas je je toch weer over wat je ziet. Misschien eens leuk om te vertellen wat we zo dagelijks zien.

Het begint 's ochtends al met door de straat fietsen naar school. Oh, daar komt die vieze vuilniswagen. Een open wagen met 3 mannen erachter en het liefst ook bovenop al het vuil. We zeggen dan 'adem happen' en fietsen snel voorbij. Iets verderop is er een klein vuilnisbeltje waar mannen met een kar vol vuilnis brengen, een kar die lopend vooruittrekken. Het vuil zit soms tot in hun haren. Bij dit zelfde vuilnisbeltje doen ze som s aan 'recycling'. Een vrachtwagen vol met lege blikjes wordt aan de rand van de straat gekieperd en de vrachtwagen rijdt een kwartier lang voor- en achteruit om de blikjes te pletten. Maar dat is nog altijd beter als wat ik van de week zag: een man was ieder blikje met een hamer aan het platslaan. 

Alle koffietentjes langs de weg. TV aan, hangstoelen en lage tafeltjes. Op welk uur van de dag je ook komt, er zitten altijd mensen te hangen en te eten. Ze eten het liefst pho (noodle soep) die naar binnen geslurpt wordt of rijst met lossen kruiden en wat vlees. Dit wordt met stokjes in de mond geduwd en met veel gesmak weggewerkt. Ook als Rob gaat eten met Vietnamezen wordt er aardig gesmakt en na het eten gaan ze huiswaarts.

Miljoenen scooters als enige vervoermiddel. Alleen of met de hele familie. Babietjes die overdwars op schoot worden gehouden met een vliegennetje om hun hoofd. Je moet er niet aan denken dat er plotseling geremd moet worden ! Maar we hebben we kindje toch stevig vast....
Iets oudere kindjes zitten soms op een 'kinderstoeltje'. Dit is een bamboe stoeltjes dat wij aan een eettafel zouden zetten. Dit staat tussen de bestuurder en het stuur in. Of er zit een kussentje op het stuur, dan kan het kindje voor de bestuurder staan en zijn hoofd op het stuur leggen en slapen. En dan alles wat vervoerd wordt. Van de week reed er een scooter langs school met een hele grote kooi met alleen maar kuikentjes. Ik heb ook al een keer een grote cobra zo vervoerd zien worden. Of als je iets banden of iets rond te vervoeren hebt, doe je dat gewoon om je middel heen. Ruit kapot ? Geen probleem. We nemen gewoon een grote ruit mee op de brommer, waarbij iemand achterop de ruit vasthoudt tussen hun in. De vissen die aan zakjes worden gehangen achterop de brommer en in de brandende zon worden verkocht (of misschien zijn ze inmiddels gekookt).

Hoge nood ? Geen prbleem, we stoppen even langs de weg en laten het gaan. Nee, ook niet erg dat er honderden mensen een meter achter je langs rijden. Kindje dat moet ? Gewoon even hurken op straat. Loes zat laatst in een bus en zag iemand gewoon over een brug hangen om iets groters kwijt te kunnen.

Vlees moet zo vers mogelijk zijn. Dat betekent 's ochtends geslacht en dan verkopen op de markt (waar het in minimaal 30C ligt). Ik heb al een paar keer tegen mijn kok gezegd dat ze dat vlees niet moet kopen, maar dan is ze nog steeds verbaasd. Het is toch vers ? Ze vergeet dat het waarschijnlijk niet zo hygienisch wordt geslacht, waarschijnlijk in een mand achterop de brommer wordt vervoerd en vervolgens daar al lang ligt.
Als het volle en halfvolle maan is eten de mensen vegetarisch en boeddhisten willen niets dood maken. Ook als ze naar de pagoda zijn geweest om te bidden. Mijn hulp wilde na de pagoda vis kopen om te eten en wilde dat op de markt doen waar de vissen nog levend in een bak zitten en dan de kop wordt afgehakt. Haar man werd boos op haar en zei: je komt net van de pagoda, hoe kun je dan een vis laten doden ? Een vis die er al dood lag was geen probleem.... Tja, het is een andere manier van denken.

Nou, even genoeg merkwaardigheden. Een volgende keer heb ik wel weer nieuwe. Vorige week is mijn zus Nieke een paar dagen (werkend) geweest en ze komt over 2 weken terug met haar kinderen voor vakantie (gezellig!). Ik ga dan met hun en onze kinderen weer naar het arme gebied en de kostschool in Pleiku. Ik wil proberen donaties te verzamelen, die ervoor kunnen zorgen dat de kindjes naar school kunnen blijven gaan. Wie wil steunen, laat het weten ! Separaat stuur ik nog een mail. Wij hebben zelf ook een meisje financieel geadopteerd en Loes heeft een tekenactie gehouden. De tekening van de winnaar wordt geschilderd en opgehangen in het schooltje.
Met Tet ben ik naar een kinderkankerziekenhuis geweest. Je weet niet wat je ziet. 180 kinderen in 6 slaapkamer, gemiddeld 8 kinderen per bed. Ze liggen overdwars en onder de bedden op de grond en ieder kind heeft minimaal 1 familielid bij zich, want die moeten voor eten zorgen en dat ze medicijnen krijgen. 2 badkamers voor de hele afdeling. We hebben melk en cadeautjes uitgedeeld. De vrijwilligersgroep waar ik werk voor doe is aan het kijken om fondsen te werven voor verbetering van het ziekenhuis en op lange termijn een nieuw ziekenhuis.
Gisteren hebben we voor de dovenschool (waar ik 1x per maand heen ga)  toezegging gekregen voor de financiering van 3 gehoorapparaatjes en waarschijnlijk nog 10 meer. Een goed gehoorapparaatje kost USD 1.000 - tot 1.300,-, iets wat onbereikbaar is voor arme mensen. In mei organiseren we een fun run voor dit doel.  
Hier geldt zeker: small actions, big difference ! En ik weet precies waar het terecht komt.